İLETİŞİMDE ÇATIŞMA ÇÖZME BECERİLERİ

tarafından Umutcan Bozkurt Son güncelleme Kas 8, 2020 12.974 0

Merhaba sevgili okur, bu yazımda kişilerarası iletişimde yaşadığımız çatışmalarda kullanabileceğimiz beş çatışma çözme becerisinden bahsediyorum.

Çatışma, bir tarafın davranışları diğer tarafın isteklerine ters düşüyor, diğerini engelliyor ya da tarafların değerleri birbirine uymuyorsa bu kişiler arasında ortaya çıkan sürtüşmedir.

Birey sadece kendi amaçlarını önemsiyorsa bu çatışma çözme davranışı zorlayıcıdır.
Birey kendi amaçlarını dikkate almıyor, karşısındakini yüksek düzeyde dikkate alıyorsa bu uyma,
Karşılıklı orta düzeyde önemseme varsa uzlaşma,
Üst düzeyde önemseme ve dikkate alma varsa bu problem çözmedir.

Şimdi de çatışma çözme becerilerine bakalım;

İçindekiler

1 Kaplumbağa (Geri çekilme, Kaçınma)

Kaplumbağalar çatışmadan kaçınmak için geri çekilirler. Çatışmayı yaratan sorunlardan ve kişilerden uzak durmaya çalışırlar. Çatışmayla karşı karşıya gelmektense kendi kabuklarına çekilmeleri gerektiğine inanırlar. Çatışmayı çözmenin bir işe yaramayacağına inanırlar ve kendilerini çaresiz hissederler.

Kaplumbağa stratejisini şu durumlarda kullanmak uygun olabilir:

Elde edilecek ödüller çok yüksek değilse ve kaybedeceğiniz bir şey yoksa (bu sizin için sadece bir deneyim olacaksa).
Çok öfkeli bir kişiyle karşıyaysanız
Daha önemli sorunlarun olduğunu düşünüyorsanız
Çatışmaya girecek zamanınız yoksa
Elde edilecek ödüller çok yüksek değilse ve kaybedeceğiniz bir şey yoksa (bu sizin için sadece bir deneyim olacaksa.)
Tam olarak hazır değilseniz, bilgi edinmeye ve düşünmeye ihtiyaç duyuyorsanız,
Duygusal olarak çok fazla yüklüyseniz ve çevrenizdeki diğer kişiler çatışmayı daha başarılı bir biçimde çözebileceklerse.

2 Köpek balığı taktiği (Zorlama,Rekabete girme)

Asıl olan kazanmaktır, ilişki feda edilebilir. Gücü elinde bulunduranların kullandığı taktikdir.
Köpek balıkları kendi isteklerinin gerçekleşmesi için, çatıştığı kişiyi zorlar ve karşısındaki kişi üzerinde güç kullanmayı dener. Kendi amaçlarını gerçekleştirmek önemlidir, ilişkileri ise önemsizdir. Ne pahasına olursan olsun istekleri olsun isterler. Çatışmayı kendilerinin kazanması gereken bir savaş olarak görürler, güç kullanarak karşısındaki kişiyi ezmeye çalışırlar ve kazanmak onlara başarı ve kendini beğenme duygusu verir kaybetmek ise zayıflık ve yetersizlik duygusu verir.

Köpek balığı stratejisini şu durumlarda kullanmak uygun olabilir:

Kesinlikle haklı olduğunuzu bildiğinizde,
Kısa süre içerisinde karar vermeniz gerektiğinde,
Muhaliflerini ezen bir kişi ile karşılaştığınızda.

3 3.Oyuncak ayı taktiği ( Alttan alma,uyma)

Kendi gereksinimlerinden vazgeçerek karşı tarafın gereksinimlerini karşılamasına izin vermektir.
Amaç başkalarını mutlu etmektir.

Oyuncak ayılar için ilişkileri çok önemlidir. Amaçlarını göz ardı ederler. Başkaları tarafından kabul edilmeyi ve sevilmeyi isterler. İlişkilerine bir zarar gelmemesi için ve tatsızlık çıkmasın diye çatışmadan kaçınılması gerektiğini düşünürler. Herhangi bir çatışmada birilerinin kalbinin kırılacağından ve ilişkilerin zarar göreceğinden korkarlar ve bu yüzden ilişkilerini sürdürebilmek için amaçlarından vazgeçerler ve karşısındaki kişiye “istediğin şeyi yapabilirsin yeter ki beni sev” derler.

Oyuncak ayı stratejisini şu durumlarda kullanmak uygun olabilir:

Sorun sizin için çok önemli değil, ama diğer kişi için çok önemliyse,
Üzüleceğinizi ya da çok yıpranacağınızı hissettiğinizde,
“Kazanamayacağınızı bildiğiniz” sürekli bir rekabet halinde olmak sizin için zararlı olacaksa,
Mevcut uyumu (dengeleri) korumak çok önemliyse (“Şimdi zamanı değil” diyorsanız).

4 4.Tilki taktiği (Uzlaşma)

Ortak bir payda da buluşmayı sağlar. Biraz sen isteklerinden vazgeç biraz da ben vazgeçeyim.

Tilkiler hem kendi amaçlarına hem de ilişkilerine önem verirler. Çatıştığı kişiye biraz sen isteklerinden vazgeç biraz da ben vazgeçeyim der. Her iki tarafında lehine olacak bir çözüm yolu bulmaya çalışırlar. Çözüm bulmak için iki tarafta kendi amaçlarından bir kısım fedakârlık yapmaya hazırdırlar.

Tilki stratejisini şu durumlarda kullanmak uygun olabilir:

Amaçlar orta derecede önemliyse ve daha girişken stratejileri kullanmaya değmezse,
Eşit statüdeki kişiler çatışmaya taraf olmuşlarsa,
Karmaşık bir sorun için geçici bir çözüme ulaşmak gerekiyorsa,
Önemli bir sorun için uygun çözümlere ulaşılmak isteniyorsa,
Rekabet ya da işbirliği stratejilerinin sonuç vermediği durumlarda

5 5.Baykuş taktiği ( İşbirliği yapma)

Her iki tarafın gereksinimlerinin tümden karşılandığı taktiktir. Benim dediklerimde senin dediklerinde tamamen gerçekleşsin derler. Hem kendilerinin hem de diğer kişilerin amaçlarına ulaşabileceği bir çözüm ararlar. Kişiler arasındaki gerginlik ve olumsuzluklar ortadan kalkmadıkça tatmin olmazlar.

Baykuş stratejisini şu durumlarda kullanmak uygun olabilir:

Başkasının yaşamı söz konusu olduğunda,
Bütün sorumluluğu siz üstlenmek istemediğinizde,
Arada büyük bir güven duygusu varsa,
Diğer kişiden taahhüt elde etmek istediğinizde,
Kin, husumet, vb. gibi yoğun duygularla uğraşmanız gerektiğinde.

Umutcan Bozkurt

Diğer yazılarımızı okumak için tıklayınız.