Akran zorbalığı, eşit yaştaki ya da benzer sosyal statüdeki bireyler arasında görülen istismar ve saldırgan davranışları ifade eder. Genellikle güç dengesizliğine dayanır ve zorba birey, kendisini güçlü hissettiği bir diğerini, sürekli ve kasıtlı olarak rahatsız eder, korkutur veya zarar verir. Bu tür zorbalık, çocukluk ve ergenlik dönemlerinde sıkça görülse de, yetişkinler arasında da meydana gelebilir.
Akran zorbalığı, bir kişinin eşit yaştaki veya benzer sosyal statüdeki bir diğer kişiyi kasıtlı olarak rahatsız etmesi, korkutması veya zarar vermesi durumudur. Bu tür zorbalık, genellikle güç dengesizliğine dayanır ve fiziksel, sözlü, sosyal veya duygusal şekillerde ortaya çıkabilir.
Akran zorbalığı, günümüz toplumunda çocukların ve gençlerin karşılaştığı ciddi bir sorundur. Bu yazıda, akran zorbalığını anlamak, belirtileri tanımak, önlem almak ve bu tür durumlarla başa çıkma stratejileri geliştirmek amacıyla kapsamlı bir bakış sunacağız.
İçindekiler
Akran Zorbalığının Türleri
1. Fiziksel Zorbalık
Bu tür zorbalık, fiziksel şiddet içerir. Vurma, itme, çekme gibi davranışları kapsar.
2. Sözlü Zorbalık
Sözlü zorbalık, ağızdan çıkan sözlerle gerçekleşir. Hakaret, küfür, aşağılama içerir.
3. Sosyal Zorbalık
Sosyal zorbalık, bireyin sosyal ilişkilerini manipüle etmeyi içerir. Dışlama, dedikodu yayma, izolasyon bu kategoriye girer.
4. Duygusal Zorbalık
Duygusal zorbalık, bireyin duygusal refahını hedef alan saldırıları ifade eder. Tehditler, manipülasyon, duygusal şantaj bu türdeki davranışlara örnektir.
5. Dijital Zorbalık (Cyberbullying)
Dijital zorbalık, internet ve diğer dijital platformlarda gerçekleşen zorbalık türüdür. Sosyal medya, mesajlaşma uygulamaları aracılığıyla yapılan saldırıları içerir.
Günümüzde de çok yaygın olan bu durum kişilerin gelişimini önemli ölçüde kamçılayan bir durumdur. kişinin alanına saldırıda bulunmakla gerçekleşen bu eylem bazen sonuçları çok kötü olan durumlara iterken kişinin yardım alarak ve bulunduğu ortamda o kişilerin negatif saldırılarından kendini koruması yolu ile alanına almayarak kendini koruyabilmektedir. Ne yazık ki bazı bireylerin için bu durum tehlikeli boyutlara gidebilmekte. Peki, bu durumun türlerini gördük. Akran zorbalığına uğrayan bireyin kendini belli etme durumu nasıl gerçekleşir? Şimdi bunu inceleyeceğiz.
Akran Zorbalığı Belirtileri
1. Davranış Değişiklikleri
Kişi de ani ruhsal veya davranışsal değişiklikler meydana gelebilmektedir.
2.Fiziksel İşaretler
Vücudunda bir takım yaralanmalar görünür veya görünmeyen yerlerde olabilir. kişinin vücut bütünlüğüne tehditler ona zarar verme ön plandadır.
3.Sosyal İzolasyon
Birey gerek sosyal çevresinden gerek de yakın çevresinden kendini izole ederek uzaklaşma görülür.
4.Akademik Başarısızlık
İş veya okul hayatında başarısının ani düşüşler yaşaması söz konusu olabilir.
5.Duygusal İşaretler
Psikolojik bozukluklar yaşaması çok muhtemeldir bu bazen anksiyete, depresyon gibi çeşitlenebilir belki de bazı mevcut olan psikolojik rahatsızlıkları tetikleyerek mevcut olanı da açığa çıkartabilir.
Akran zorbalıklarının belirtilerini ve çeşitlerini yukarıda olduğu gibi inceledik peki bu durumu önlemek adına neler yapılabileceği üzerine yazarak devam etmek istiyorum. Akran zorbalığı aslında her zaman yanı başımızda olan bir durumdur bu durumun ilk başları sosyal hayata ilk geçiş dönemlerimizde görülmekte ve ergenlik çağında daha da çok görülmektedir. özellikle de çocukların bazen gelişim dönemleri açısından da yorumlamak gerekirse bazı özelliklerinin gelişmemesinden ve gerekli örnek alma gerçekleşemediğinde kişi üzerinde çok üzücü etkiler bırakabiliyor. Anne babanın birbiriyle acımasız konuşması gerekli saygı ortamının oluşmaması, kurulamaması açısından bu durum etkilenebilmektedir. Doğal olarak da örnek alan çocuk yakın çevresine de bunun normali olarak algılanması nedeniyle uyguladığı görülür. Akabinde de gelişimiyle ilgili de karşıda ki kişilerin duygularını ve hislerini, nasıl etkileneceğini anlayamayan o duyusal beceriye sahip olamaması açısından diğer gelişim çağında bu duyumu gelişen çocuk adına etkileyici gerek de tetikleyici olabilmektedir.
Gelelim akran zorbalığına karşı alınabilecek önlemler nelerdir?
Akran Zorbalığına Karşı Önlemler
1.Eğitim ve Farkındalık
Okullarda ve birçok kişinin ulaşım sağlayacağı platformlarda ve sosyal mecralarda bu konularda farkındalıklar yatacak konferanslar, seminerler ve eğitimlerin çoğalması toplumun her kesimine ulaştırılması çok faydalı olacaktır.
2.Sosyal Becerilerin Geliştirilmesi
Empati gibi özel duyguların gelişen bireye eğitim ve öğretimle beraber işlenmesi hoşgörünün saygının öneminin bildirilmesi çok önemlidir.
3.Okul Politikaları
Zorbalığın belki de günümüzde en çok uygulandığı yer olan okullarda bu konu üzerinde etkili politikaların izlenmesi etkili olacaktır.
4.Aile İşbirliği
Aile kavramının önem kazanması ve aile içinde etkili iletişimin kurulacağı sağlıklı ortamın oluşturulmasıyla çocuğun yaşadıklarını güzelce açıklayacağı ortamın uluşturulması yaşanan durumun daha erken keşfedilmesi ve önlem alınması açısından kıymetlidir.
5.Profesyonel Yardım
Zorbalığa maruz kalan bireylerin bu durumu okullarda rehber hocalarıyla, evde ailesiyle sosyal çevrede güvendiği biriyle iletişimi sonucunda gerekli olan profesyonel desteğin alınması konusunda uyarılması gereklidir. Bu durum kişide büyük yıkıntılar yaşatmadan önümüzü görmek hepimiz için en sağlıklısıdır.
Bu konu üzerine konuşmuşken bir dizi önermek istiyorum. Bu dizi bir takım zorbalıklar nedeniyle maalesef ki yaşamına son veren bir kızın hikayesini anlatmak üzerine düzenlenmiş olan bu dizi zorbalığın sonucunun en ummadığımız sonucunu gösteren bir dizidir. Uygun psikoloji ile izlenmesini şiddetle önermekle beraber de sanırım bu konunun daha güzel işlendiği bir dizi izlememiştim. Fragmanını ekliyorum.
