Unutkanlığa Neler Sebep Olabilir?
Hepimizin çoğu zaman bir şeyleri hatırlayamadığı, kendi kendine acaba nereye koymuştum gibi cümleler kurduğu anlar olmuştur. Bu durumda aklımıza ilk olarak hasta olma ihtimalimiz gelmektedir fakat insan beyninin bazı şeyleri unutması oldukça normaldir yani bu hastalık belirtisi olmayabilir. Belleğimizde günlük hayatta kullanmadığımız bilgi belli bir süre sonra silinir, yerini yenisi alır ve sürekli bir döngü içinde kendini günceller. Bunun yanı sıra bilgi işleme sürecinin istemli veya istemsiz zihin etkisinde de olduğu bilinmektedir. Bazen unutmak istediğimiz, farkında olmadığımız fakat beynimizin bizi derinden etkilediğini bildiği, bir olay ya da kişiyi kısa süre içinde hızlı bir şekilde unutabilmemiz kolaydır.
Özetle beynimizin bilgiyi işleme sürecinde fizyolojik olarak unutmaların olması normaldir fakat unutkanlığın bazı hastalıklar için erken bir belirti olabileceği ihtimalini de unutmamak gerekir. Unutkanlığın nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
Depresyon: Depresyon; uyku düzeninin olmaması, üzüntü, yoğun ve stresli ortamda aşırı çalışma gibi nedenlerden dolayı sinir sisteminin biyokimyasının olumsuz etkilenmesi ve buna bağlı olarak sinir sisteminin işleyişinin bozulmasıdır. Bireyde dikkat dağınıklığı, takıntı, sinirlere hakim olamama, zihinsel yorgunluk hali ve kaygı bozukluğu gibi belirtiler oluşur. Ayrıca kişinin kontrol edemediği heyecan ve huzursuzluk hissi sık karşılaşılan belirtilerdendir. Depresyondan kaynaklı odaklanma probleminden dolayı birey çevresine karşı oldukça dalgın ve unutkandır. Eğer depresyon tedavi edilebilirse buna bağlı unutkanlık tamamen ortadan kalkabilir.
Kötü Beslenme: Kurumsalda çalışan insanlar yoğun çalışma temposu ve yeterli yemek arasının olmaması nedeniyle genel olarak doğru olmayan beslenme şekline yönelir. Doğal besinler ile hazırlanmış yemekler yerine hazır gıdalar yoluyla oluşturulmuş fast food olanlar tercih edilir. Bununla birlikte sürekli maşa başında oturma ve yanlış beslenme ile gereğinden fazla alınan kilolar kişilerin kontrolsüz ve az yiyerek kilo verme çabalarına yol açarak yeterli besin alınımı engeller. Sonuç olarak vücut için gerekli olan birçok vitamin ve mineraller yeteri kadar alınamaz ve unutkanlığa neden olur. Gençlerde görülen unutkanlığın en büyük sebebi budur. Vücut için gerekli olan vitamin ve minerallerin kısa süre içinde alınması kişide buna bağlı unutkanlığı kolayca önleyebilir.
Hastalıklar: Unutkanlık Alzheimer hastalığının yanında damar tıkanmaları, tiroid hormon bozuklukları(guatr), B12 vitamini, folik asit, şeker hastalığı(DM), hipoglisemi gibi bazı vitaminlerin eksikliklerinde, kalp hastalığı, karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı gibi başka organların hastalıklarının beyni etkilemesi sonucu görülebilir. Ayrıca unutkanlık; parkinson, beyinde tümör oluşması gibi santral sinir sistemi hastalıkları veya genç yaşta beyin hasarına sebep olan bazı hastalıklar, kazalar veya beyin operasyonları sonucunda da ortaya çıkabilir. Bunların dışında genetik veya santral sinir sisteminin yıkımına yol açan bazı nadir hastalıklarda unutkanlığın görülmesi hastalığın erken belirtisi olarak görülebilir. Çevremizde sıkça rastlanılan ve bayılmaya sebep olan veya olmayan bazı tür epilepsiler( sara) unutkanlık ve dalgınlık atağı ile ortaya çıkabilir. Teşhis konulamayan unutkanlık nöbetlerinde mutlaka bir beyin elektroensefalografi(EEG)’si çekilmesi gerekir.
Diğer etmenler: Teknolojik aletlere aşırı maruz kalma, unutkanlığa sebep olabilecek bazı ilaçların kullanımı(gereğinden fazla ilaç kullanımı), kitap okuma alışkanlığının olmaması, gereksiz birçok bilginin hafızada yer alması, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı gibi kötü alışkanlıklar, alanında uzman kişilere danışılmadan yapılan diyetler, yeteri kadar su içmemek veya egzersiz yapmamak gibi faktörler de unutkanlığa yol açabilir.
Kaynakça:
https://www.memorial.com.tr/saglik-rehberi/unutkanliga-yol-acan-3-nedene-dikkat
https://www.acibademhayat.com/unutkanlik-hangi-hastaliklarin-belirtisidir
