CAM TAVAN SENDROMU

Birçok kadın, iş hayatında veya katıldığı çeşitli organizasyonlarda, niteliklerinin ve mesleki yeterliliklerinin erkeklerden daha az görüldüğü ve erkeklere oranla daha az taktir gördüğü bir çifte standartla karşı karşıya kaldığından şikayet eder. Hatta bazı kadınlar terfi yarışına bile girmekten vazgeçerler istedikleri konuma ulaşamayacaklarına inandıkları için. Bu durum kadınlar için, erkekler ve toplum tarafından oluşturulan görünmez bir engel olan “cam tavanı” olarak ifade edilir.bu kavram toplumsal , kurumsal , kişisel önyargılar ve kalıplar tarafından oluşturulan, kadınların üst düzey yönetim pozisyonlarına ulaşmalarına engelleyen yapay engeller olarak tanımlanır.

Ancak, hala birçok ülkede kadınlar iş hayatında üst düzey pozisyonlarda yeterince temsil edilmemektedir. Cam tavan, kadınların yükselme potansiyellerine sınırlandırıcı bir etki yaparak, kendilerini üst yönetim ve liderlik pozisyonlarında bulmalarını engellemektedir.

Kadınların bu engelleri aşabilmeleri için kurumlar ve toplum olarak yapılması gerekenler mevcuttur. Kurumlar, cinsiyet eşitliğini teşvik eden politikalar geliştirmeli, kadınları destekleyen mentörlük programları oluşturmalı ve eğitim imkanları sunmalıdır. Ayrıca, toplumun genelinde cinsiyet eşitliği bilincinin arttırılması da önemlidir.

Cam tavanı kırmak, sadece kadınların değil, toplumun ve iş dünyasının da yararınadır. Kadınların liderlik ve yönetim pozisyonlarında yer alması, iş dünyasına farklı bakış açıları getirerek yenilik ve çeşitlilik sağlayabilir. Bu nedenle, cam tavanın kırılması için kararlılıkla çalışılmalı ve cinsiyet eşitliği konusunda ilerleme kaydedilmelidir.

Cam Tavanın Nedenleri

a-)Erkek Yöneticiler Tarafından Konulan Engeller

Erkek yöneticiler tarafından konulan engeller genellikle kadın çalışanların kariyer gelişimlerini olumsuz etkileyen davranışlar veya kararlar üzerinden ortaya çıkar. Bu engeller arasında şunlar bulunabilir:

1. Ayrımcılık: Erkek yöneticiler tarafından yapılan ayrımcı davranışlar, kadınların iş hayatında ilerlemesini zorlaştırabilir. Örneğin, kadın çalışanların terfilerde veya önemli projelerde dışlanması.
2. Cinsiyetçi Tutumlar: Bazı erkek yöneticilerin kadın çalışanlara karşı cinsiyetçi tutumlar sergilemesi, onların güvenlerini ve motivasyonlarını olumsuz etkileyebilir.
3. İletişim Problemleri: Erkek yöneticilerin kadın çalışanlarla iletişim kurarken farklı yaklaşımlar sergilemesi ve bazen onları dikkate almamaları da bir engel oluşturabilir.

4. Fırsat Eşitsizliği: Kadın çalışanlara eşit fırsatlar sunmamak veya onların potansiyellerini tam anlamıyla değerlendirmemek de erkek yöneticiler tarafından sıklıkla karşılaşılan bir engel olabilir.
5. Kadınların Görünürlüğünü Azaltmak: Erkek yöneticilerin kadın çalışanların katılımını veya görünürlüğünü azaltarak onların etkisini sınırlamaları da bir engel oluşturabilir.

Bu tür engellerle karşılaşan kadın çalışanların, destek arayışına gitmeleri ve gerektiğinde bu durumu üst yönetimle paylaşmaları önemlidir. Ayrıca, eğitim ve farkındalık programlarıyla erkek yöneticilerin bu tür tutumlarına karşı mücadele etmek de önemli bir adım olabilir.

b-)Kadın Yöneticiler Tarafından Konulan Engeller (Kraliçe Arı Sendromu)

Kraliçe arı sendromu, bir organizasyon ya da işyerindeki bir kadının, diğer kadınların başarısını kıskanması, onlara karşı rekabetçi ve düşmanca davranması durumudur. Bu durum genellikle iş ortamında görülse de, kişisel ilişkilerde de ortaya çıkabilir. Kraliçe arı sendromu yaşayan kişi genellikle kontrolcü, manipülatif ve kendini merkezde gören bir tutum sergiler. Bu davranışlar genellikle başkalarıyla uyum içinde çalışma ve iletişim içinde olmayı zorlaştırabilir. Bu sendrom genellikle düşük özgüven, kıskançlık ve yetersizlik duygularından kaynaklanabilir. Tedavi edilmezse, kraliçe arı sendromu hem kişinin kendi mutluluğunu hem de çevresindeki ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.

c-)Kişinin Kendi kendine Koyduğu Engeller

Ataerkil toplumun etkisi altında yetişen kadınlar, genellikle kendilerine engel olabilmekte ve eleştiriye daha yatkın olabilmektedirler. Bu durum, kadınların kendi potansiyellerini tam anlamıyla ortaya koymalarını engelleyebilmektedir.

Cam Tavan Sendromunu Ortadan Kaldırmanın Yolları

1-)Varlığını kabul edin.

Çalışanlar arasında belirli gruplar arasında ayrımcılık fark edilebilir. Karar almada ve yönetimde çeşitlilik yoksa, kuruluşunuzda cam tavan yaklaşımı olabilir. Bu durumda, çalışanlar arasında eşit fırsatlar ve eşit muamele olmayabilir. Bu durumu fark edip, çözüm yolları üretmek önemlidir. Var olan ön yargıları ve ayrımcılığı fark etmek ve buna karşı önlem almak, daha adil ve sürdürülebilir bir çalışma ortamı yaratmada önemli bir adımdır.

2-)Çalışanların yapabilecekleri

• Düzenli olarak egzersiz yaparak endorfin salgılamak ve stresi azaltmak
• Farklı hobiler edinerek ve zamanını farklı aktivitelere ayırarak monotonluğu kırmak
• Sosyal etkileşimde bulunarak iş arkadaşlarıyla vakit geçirmek ve destek almak
• Düzenli olarak mola vererek ve dinlenerek zihinsel ve fiziksel olarak kendini yenilemek
• Kendi hedeflerini belirleyerek motivasyonunu artırmak ve kendini geliştirmek
• Meditasyon veya yoga gibi stresi azaltmaya yardımcı teknikleri uygulamak
• Takım içi etkinliklere katılarak iş birliğini ve takım ruhunu güçlendirmek
• Gelişim ve eğitim fırsatlarına katılarak yeni beceriler edinerek kendini motive etmek.

Bu yöntemlerle çalışanlar, cam tavan sendromunu aşabilir ve iş hayatlarına daha olumlu bir şekilde devam edebilirler.

3-)Kurumların yapabilecekleri

•  Çalışanların duygusal ihtiyaçlarını karşılayarak destek olmak: Çalışanların duygusal ihtiyaçlarını anlamak ve onlara destek olmak, cam tavan sendromunu aşmalarına yardımcı olabilir. Örneğin, şirketler psikolojik danışmanlık hizmetleri sağlayarak çalışanların duygusal zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olabilir.

• Eğitim ve mentorluk programları düzenlemek: Cam tavan sendromunu aşmalarına yardımcı olmak için şirketler mentorluk programları düzenleyebilir. Bu programlar, çalışanların kariyerlerini geliştirmelerine ve gelişmelerine yardımcı olabilir.
• Kadınları desteklemek ve fırsat eşitliği sağlamak: Kadınların iş yerinde karşılaştıkları engelleri kaldırmak için şirketler fırsat eşitliği politikaları uygulayabilir. Bu politikalar, kadın çalışanların liderlik pozisyonlarına yükselmesine ve cam tavan sendromunu aşmalarına yardımcı olabilir.
• Çeşitlilik ve kapsayıcılığı teşvik etmek: Çeşitlilik ve kapsayıcılığı teşvik etmek, cam tavan sendromunu aşmada önemli bir rol oynayabilir. Şirketler, farklı kültürlerden ve perspektiflerden gelen çalışanları teşvik ederek, iş yerinde daha çeşitli ve kapsayıcı bir ortam yaratabilirler.
• İyi iletişim ve geri bildirim süreçleri oluşturmak: Şirketler, çalışanların ihtiyaçlarını ve endişelerini anlamak için iyi iletişim ve geri bildirim süreçleri oluşturabilir. Bu süreçler, çalışanların cam tavan sendromunu aşmalarına yardımcı olabilir ve iş yerinde daha açık ve destekleyici bir ortam yaratabilir.